Nhà tù Lao Bảo được khởi công xây dựng vào năm 1908 trên một khu đất rộng chừng 10ha. Hoàn toàn biệt lập với các khu vực khác để giam giữ các “Quốc Sự Phạm” miền Trung là thường phạm và những người yêu nước chống Pháp theo các phong trào Cần Vương, Văn Thân. Sau 1929-1930, nhà đày được mở rộng để giam tù cộng sản. Nhà tù Lao Bảo là một trong những nhà tù lớn nhất tại Đông Dương lúc bấy giờ. Nhà tù trước kia giam giữ rất nhiều chiến sĩ cách mạng và lãnh đạo cấp cao của chính quyền nước ta. Ngày 25-1-1991, nhà tù Lao Bảo được công nhận là di tích văn hóa lịch sử cấp quốc gia.

Nhà tù Lao Bảo nằm ở cuối đường Lê Thế Tiết của thị trấn Lao Bảo, huyện Hướng Hóa. Nơi đây cách quốc lộ 9 khoảng 2km, được xây ở giữa một thung lũng. Nằm cách Đông Hà khoảng 80km, cách Khe Sanh hơn 20km. Nhà tù Lao Bảo trước kia được coi là một vùng rừng thiêng nước độc. Phía Bắc là đồn Trấn Cao thờ nhà Nguyễn, phía Tây là sông Sê Pôn, còn phía Đông là hướng núi đã cao chót vót.

Dưới thời nhà Nguyễn, nhà tù Lao Bảo là một đồn trấn thủ trấn giữ và bảo vệ một phần bờ cõi phía Tây của Đại Nam. Năm 1908, nhà tù Lao Bảo được xây dựng khoảng chừng 10 héc ta và hoàn toàn biệt lập với các khu vực dân cư khác. Khi đó nơi đây chủ yếu để giam giữ những thường phạm cùng với những người yêu nước chống Pháp của phong trào Cần Vương. Đã hơn 40 năm tồn tại, nhà tù Lao Bảo tuy đã bị thời gian phá hủy đi nhiều. Hiện nay nhiều công trình đã được chính quyền Quảng Trị tu sửa và giữ gìn. Một số công trình mà bạn có thể ghé qua khi đến nhà tù như nhà trưng bày, cụm tượng đài, nhà bia,…

Tới nơi đây bạn sẽ cảm nhận rõ được sự tàn bạo một thời của thực dân Pháp. Nhưng càng rõ hơn được tinh thần bất khuất, đấu tranh quật cường của những người chiến sĩ cách mạng của nhân dân ta lúc bấy giờ. Dù gian khổ là thế, khó khăn là thế nhưng vẫn một lòng hướng về quê hương. Hướng về Tổ Quốc để hoàn thành lý tưởng của mình! Đó quả là một bài học dành cho chúng ta – những thế hệ sau này được sống trong hòa bình, nhắc nhở chúng ta về một thời kỳ chiến tranh máu lửa, những anh hùng thời chiến đã ngã xuống để bảo vệ độc lập tự do của Tổ Quốc như thế nào!

Nhà tù Lao Bảo đến nay đã đón rất nhiều những du khách từ mọi miền ghé thăm. Nếu có dịp lên miền Tây của Quảng Trị,bạn có thể đến Lao Bảo, Khe Sanh, sân bay tà cơn. Cùng với các cụm di tích lịch sử khác như Thành cổ Quảng Trị, Địa đạo Vịnh Mốc, đôi bờ hiền Lương – sông Bến Hải,… đã trở thành một trong những điểm đến mà du khách nhất định không thể bỏ qua khi đến với Du lịch Quảng Trị!