Tháp Bình Lâm là một trong những ngôi tháp Chăm cổ nổi bật nhất tại Bình Định, mang trong mình nét đẹp của nghệ thuật và kiến trúc Chăm Pa từ thế kỷ X. Mỗi chi tiết chạm khắc trên tháp đều kể về một phần của văn hóa Chăm rực rỡ, là điểm đến không thể bỏ lỡ cho những ai yêu thích khám phá lịch sử và kiến trúc cổ.

Tháp Bình Lâm - một trong những di tích Champa cổ kính tại Bình Định, là điểm đến đầy sức hút cho những ai yêu thích lịch sử và kiến trúc cổ. Nằm cách tháp Bánh Ít khoảng 7km, tháp Bình Lâm tọa lạc giữa một khu dân cư yên bình nên rất dễ dàng tiếp cận.

Điểm đặc biệt của tháp Bình Lâm chính là dáng vẻ cân đối, được đánh giá là một trong những ngôi tháp đẹp nhất còn sót lại của người Chăm tại Bình Định. Với vị trí nằm trên nền đất bằng phẳng, tháp Bình Lâm không chỉ thu hút bởi vẻ đẹp kiến trúc mà còn bởi sự gần gũi với thiên nhiên, bao quanh là những cánh đồng xanh mướt.

Tên "Bình Lâm" gắn liền với quá trình khai phá và chinh phục vùng đất mà ngôi tháp tọa lạc. "Bình Lâm" nghĩa là khai phá rừng, biểu trưng cho hành trình khám phá và chinh phục khu vực rừng rậm xung quanh vùng này. Mặc dù trong ghi chép trong Đại Nam nhất thống chí, tháp Bình Lâm trước đây được gọi là “tháp Tranh Trúc”. Tuy nhiên, người dẫn vẫn quen gọi ngôi tháp tráng lệ này là Bình Lâm.

Tháp Bình Lâm là minh chứng sống động cho lịch sử văn hóa rực rỡ của vương quốc Champa. Được xây dựng vào cuối thế kỷ X và đầu thế kỷ XI, tháp Bình Lâm mang đậm dấu ấn của sự chuyển giao giữa hai phong cách kiến trúc nổi bật: từ phong cách Mỹ Sơn A1 sang phong cách Bình Định. Điều này khiến tháp trở thành một công trình kiến trúc có giá trị đặc biệt trong lịch sử kiến trúc Champa.

Tháp Bình Lâm từng nằm trong khu vực thành Bình Lâm, vốn là kinh đô tạm thời của vương triều Champa. Đây là nơi các vị vua Champa đã chọn làm trung tâm tạm thời khi di chuyển từ Quảng Nam vào Bình Định, trước khi xây dựng kinh đô chính thức tại thành Đồ Bàn. Sau khi Đồ Bàn hoàn thành, tháp Bình Lâm đã dần mất đi vị thế trung tâm chính trị và hành chính, trở thành một di tích lưu giữ những giá trị văn hóa và tín ngưỡng độc đáo.

Không chỉ là một công trình kiến trúc, tháp Bình Lâm còn là chứng nhân của những biến cố lịch sử quan trọng. Tháp từng chứng kiến những trận chiến ác liệt giữa quân Champa và quân xâm lược Mông - Nguyên vào thế kỷ XIII cũng như những năm tháng khói lửa của cuộc chiến tranh Việt Nam sau này.

Với vẻ đẹp cổ kính và ý nghĩa lịch sử sâu sắc, tháp Bình Lâm vẫn sừng sững như một biểu tượng văn hóa và tín ngưỡng, khơi dậy những ký ức về quá khứ huy hoàng của vương triều Chăm Pa

Kiến trúc độc đáo của tháp Bình Lâm:

Tháp Bình Lâm là một trong những công trình kiến trúc Champa độc đáo, nổi bật với vẻ cân đối và hài hòa. Với chiều cao khoảng 20 mét, tháp mang hình dáng vuông vắn ở phần đáy khi mỗi cạnh dài khoảng 10 mét.

Như bao tháp Chăm khác, tháp Bình Lâm vẫn giữ lối thiết kế chia tầng tinh tế, thu nhỏ dần khi lên đến đỉnh. Phần thân tháp được xây dựng bằng gạch ốp, không có hoa văn phức tạp, tạo nên nét riêng biệt so với nhiều tháp Champa khác. Cửa chính của tháp mở về phía Đông, trong khi ba cửa giả quay về các hướng Tây, Nam và Bắc.