Đền thờ Đô đốc Bùi Thị Xuân được khánh thành tháng 7/2008, để tưởng nhớ công lao của Đô đốc Bùi Thị Xuân – nữ tướng tài giỏi và có công lớn trong công cuộc dựng nước và giữ nước của triều đại Tây Sơn. Đền thờ Bùi Thị Xuân là một địa điểm du lịch tại huyện Tây Sơn, Cách trung tâm Tỉnh Bình Định khoảng 40 km.

Bà Bùi Thị Xuân là người ở thôn Xuân Hòa, phía Nam sông Kôn, thuộc tổng Phú Phong, huyện Tuy Viễn, phủ Quy Nhơn (nay thuộc thôn Phú Xuân, xã Bình Phú, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định). Bà là con gái của Bùi Đắc Chí, gọi Bùi Đắc Tuyên (giữ chứcThái sư dưới triều vua Cảnh Thịnh) bằng chú, gọi Bùi Thị Nhạn (một nữ tướng Tây Sơn “Ngũ Phụng thư”) là cô. Sinh trưởng trong gia đình khá giả, Bùi Thị Xuân sớm được học văn và học võ. Bà được biết tới là người có nhan sắc, viết chữ đẹp. Đến khi học võ với Đô thống Ngô Mạnh cũng nhanh chóng thành thạo môn song kiếm. Sau này, nhờ tài năng võ thuật, bà đã giải cứu Trần Quang Diệu (giữ chức Thái phó thời Tây Sơn) khi ông bị hổ tấn công. Trong quá trình Trần Quang Diệu trị thương tại Xuân Hòa, hai người thành vợ chồng và cùng tòng quân dưới ngọn cờ Tây Sơn ở chiến khu Phú Lạc.

Vợ chồng Bùi Thị Xuân - Trần Quang Diệu đều là dũng tướng. Khi ra trận, bà giương cao ngọn cờ “Tây Sơn dũng tướng” đánh quân Chúa Nguyễn nhiều trận thắng vẻ vang. Bùi Thị Xuân chiến đấu dũng cảm, nhưng không bao giờ giết kẻ đầu hàng, thua trận. Bà đã tha chết cho Nguyễn Ánh khi giao chiến với bà bị ngã ngựa. Sau khi đánh bại nhà Tây Sơn, Nguyễn Ánh trả thù rất dã man các vua cùng hoàng tộc, các tướng lĩnh và văn thần. Trước hình phạt bị voi giày, bà cùng cả gia đình vẫn hiên ngang bất khuất không quy phục Nguyễn Ánh.

Cái chết lẫm kiệt của bà và sự trả thù hèn hạ của Nguyễn Ánh- Gia Long đối với nhà Tây Sơn khiến nhân dân đương thời căm phẫn. Nay ở thôn Phú Xuân, xã Bình Phú còn có nhà từ đường họ Bùi, nơi đây lưu giữ gia phả họ Bùi và một số kỷ vật của Bùi Thị Xuân. Hình ảnh nữ Đô đốc Bùi Thị Xuân đã trở thành nữ anh hùng được lưu danh sử sách Việt.