Đền Bắc Hà ở đâu ?

Bắc Hà là huyện vùng cao nằm ở phía Đông Bắc của tỉnh Lào Cai, cách thành phố Lào Cai khoảng 70 km. Thiên nhiên ưu đãi và ban tặng cho Bắc Hà một vùng khí hậu trong lành, mát mẻ và kỳ vĩ. Trong Lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc ta thì Bắc Hà là một vùng đất địa linh nhân kiệt. Nơi đây đã in dấu nhiều chiến công hiển hách của cha ông ta mà truyền thống đó đã được lưu danh sử sách tại nơi đền Bắc Hà.

Tham quan đền Bắc Hà Lào Cai rộng 5m và chính giữa phía trên cổng chính cao 4m là một hoành phi đề 3 chữ Hán “Bắc Hà từ” (đền Bắc Hà). Toà nhà đại bái được làm bằng gỗ tốt, hai đầu dốc được xây dựng bằng gạch to bản, phía ngoài đầu đối được đắp nổi hình mặt rồng, mang dáng dấp của rồng thời Nguyễn. Phía trên mái đắp hình “Lưỡng long vờn nguyệt”, biểu hiện cho cư dân nông nghiệp, luôn cầu cho mưa gió thuận hoà, mùa màng tốt tươi. Kế tiếp với nhà Đại bái là toà hậu cung, được chia làm hai phần. Phía bên ngoài là nơi thờ chính. Chính giữa của nhà ngoài là nơi thờ Đức Thánh Trần, bệ thờ chia theo hình tam cấp.

Phía hậu cung là cung cấm, lợp ngói vẩy rồng. Phía trong đặt một khám thờ bằng gỗ, là nơi đặt bài vị thờ Vũ Văn Mật và dòng họ Vũ. Trên bàn thờ còn đặt hai ống đựng sắc phong thời kỳ Bảo Đại nhưng do trước đây lính khố đỏ đã lấy đi mất chỉ còn lại ống đựng sắc phong, được sơn son thếp vàng.Từ ngọn núi sau Đền Bắc Hà ở Lào Cai có thể nhìn thấy núi Mẹ Con rất rõ.

Lịch sử hình thành đền Bắc Hà

Đền Bắc Hà được xây dựng từ cuối thế kỷ 19 thờ phụng hai anh em Vũ Văn Uyên và Vũ Văn Mật - người gốc Gia Lộc - Hải Dương. Xưa kia hai ông lên động Ngọc Uyển (vùng Bắc Hà ngày nay) xây dựng căn cứ quân sự và ổn định đời sống dân cư cả một vùng biên giới rộng lớn. Sách sử có ghi: “Đời vua Tự Đức năm thứ 7(1855) sắc phong các chúa Bầu (anh em Vũ Văn Uyên, Vũ Văn Mật) làm quốc công hùng cứ Bắc Hà, làm cho vùng đất này trở thành trù phú, dân cư đông đúc”. Sử nhà Nguyễn chép “Uy thế nhà Lê nổi là nhờ sức của anh em họ Vũ đã có công đánh giặc, bờ cõi được yên, nhân dân an lạc”.

Nhà Nguyễn cũng sắc phong anh linh các chúa Bầu làm tổng binh trấn thủ Tuyên Quang. Năm Gia Long thứ nhất xét công bách thần cả nước, quốc công Vũ Văn Mật được liệt vào hàng công thần đời Lê Trung Hưng. Để tưởng nhớ người anh hùng đã có công với vùng đất này, nhân dân nơi đây đã cùng nhau xây dựng lên ngôi đền này để hàng năm tưởng nhớ về người anh hùng đã có công với nước, một thời bình ổn vùng biên giới phía Tây Bắc của Tổ Quốc ta. Đền Bắc Hà có một ý nghĩa lịch sử sâu sắc và có tầm ảnh hưởng đến đời sống chính trị, văn hóa xã hội đối với nhân dân các dân tộc tỉnh Lào Cai vào những năm cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX.

Lễ hội đền Bắc Hà – Lào Cai

Lễ hội chính đền Bắc Hà được tổ chức hàng năm vào ngày 7/7 (âm lịch) tại đền ngay thị trấn Bắc Hà, để tưởng nhớ ngày mất Gia quốc công Vũ Văn Uyên, người đã có công dẹp loạn an dân, hùng cứ vùng Tây Bắc thế kỷ 16-17. Từ đó đến nay ngôi đền là nơi để nhân dân trong vùng và du khách thập phương ngưỡng vọng người có công với dân với nước.

Trong thời gian diễn ra lễ hội, ngoài các phần nghi lễ tổ chức nhiều hoạt động Văn hóa - thể thao phong phú mang đậm bản sắc dân tộc địa phương như: Văn nghệ, múa xòe, chọi gà, kéo co, cờ tướng...

Đền Bắc Hà mang ý nghĩa lịch sử văn hóa sâu sắc, là di sản có ý nghĩa lớn trong quá trình lịch sử phát triển của một vùng đất giàu truyền thống cách mạng, nơi giáo dục truyền thống xây dựng và bảo vệ tổ quốc cho thế hệ hôm nay và mai sau

Đền Bắc Hà được nhà nước công nhận là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc Gia theo quyết định số 59/QĐ-BVHTT ngày 29/10/2003.