Từ Lương Xâm được xây dựng từ đời Hậu Lê. Tương truyền đây là nơi Đức vương Ngô Quyền lập đại bản doanh, chỉ huy các cánh quân và tập kết lương thảo, làm nên chiến thắng lừng lẫy chống giặc Nam Hán trên sông Bạch Đằng năm 938.

Trải qua nhiều biến thiên, thăng trầm của lịch sử, Từ Lương Xâm đã được nhân dân gìn giữ, trùng tu với nhiều đồ tế khí, hiện vật lịch sử có giá trị. Từ Lương Xâm đã được Bộ Văn hóa-Thông tin (nay là Bộ VH-TT&DL) xếp hạng là Di tích lịch sử cấp quốc gia năm 1986. Năm 2022, Lễ hội Từ Lương Xâm được Bộ VH-TT&DL công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Lễ khai hội được bắt đầu bởi các chương trình mang đậm bản sắc văn hóa dân gian như: Lễ mệnh bái, lễ mộc dục, lễ an vị, lễ tế tạ… Tiếp đó là màn biểu diễn trống, lân rồng ấn tượng của đội lân rồng địa phương. Sau chương trình khai mạc, các đại biểu và Nhân dân tổ chức dâng hương tri ân, tưởng nhớ Đại vương Ngô Quyền.

Trong lễ hội Từ Lương Xâm còn tổ chức nhiều tiết mục văn nghệ, các tiết mục biểu diễn ca múa nhạc của dân tộc đã tái hiện lại chiến thắng Bạch Đằng lẫy lừng Ngô Quyền, đồng thời còn tổ chức các trò chơi dân gian như: Bịt mắt bắt dê, bịt mắt đập niêu, cờ tướng, đu xuân, tổ chức giải bóng đá, cờ người, bóng chuyền…

Theo Ban tổ chức, như mọi năm, lễ hội năm nay có 7 đoàn rước đến từ các phường Nam Hải, Đằng Hải, Đông Hải 1, Đông Hải 2, Đằng Lâm, Tràng Cát. Các đoàn đều thực hiện các nghi lễ rước truyền thống như có kiệu bát cống được kết hoa tươi, trên đặt linh vị của Đức Vua Ngô Quyền.

Bà Trần Thị Oanh, Phó chủ tịch UBND quận Hải An, Trưởng BTC lễ hội cho biết: "Lễ hội Từ Lương Xâm là dịp để tưởng nhớ, tri ân công lao to lớn của Đức Vua Ngô Quyền và các bậc tiền nhân trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước, cũng là dịp để thể hiện tinh thần thượng võ, hun đúc lòng yêu nước, ý chí độc lập, tự cường cho các thế hệ mai sau".

Lễ hội được tổ chức tại Từ Lương Xâm, tương truyền là địa điểm Đức vua Ngô Quyền lập đại bản doanh, chỉ huy các cánh quân và tập kết lương thảo để làm nên chiến thắng lẫy lừng chống giặc Nam Hán trên sông Bạch Đằng năm 938, chấm dứt gần nghìn năm Bắc thuộc, mở ra một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập, tự chủ cho dân tộc.