Chùa Báo Quốc nằm ở đồi Hàm Long, đường Bảo Quốc, Phường Đúc, thành phố Huế. Ngôi chùa là một trong những địa điểm du lịch Huế không thể bỏ qua của rất nhiều du khách. Đây là ngôi chùa Huế thuộc hệ phái Bắc tông được xây dựng theo kiểu chữ Khẩu. Khuôn viên chùa rộng rãi, có đủ tháp mộ của các vị Tổ sư. Nơi đây hiện còn lưu giữ nhiều kỷ vật quý báu mang giá trị văn hóa.

Chùa Báo Quốc được xây dựng vào thế kỷ XVII đời chúa Nguyễn Phúc Tần, do Thiền sư Giác Phong khởi dựng. Đến năm 1747, chúa Nguyễn Phúc Khoát ban cho chùa Báo Quốc tấm biển: Sắc Tứ Báo Quốc Tự và ghi dòng chữ Quốc Vương Từ Tế đạo nhân ngự đề.

Sang đến thời Tây Sơn, chùa Báo Quốc bị chiếm dụng làm nhà kho chứa diêm tiêu. Mãi đến năm 1808, Hoàng Hậu Hiếu Hương chỉ đạo tái thiết lại ngôi chùa, đúc đại hồng chung, xây tam quan, đổi tên chùa thành Hàm Long Thiên Thọ tự và thiền sư Phổ Tịnh được mời về làm trụ trì.

Bước sang triều Nguyễn, vua Minh Mạng đến thăm chùa vào năm 1824 và sắc tứ tên là Báo Quốc Tự. Năm 1858, nhân lễ Vạn thọ tứ tuần đại khánh, nhà vua đã tổ chức đại giới đàn tại đây.Trải qua bao thăng trầm của thời gian, giờ đây chùa Báo Quốc trở thành địa điểm tâm linh thiêng liêng, cao quý. Đây cũng là nơi dung dưỡng tâm hồn của biết bao tăng ni Phật tử không chỉ ở đất cố đô mà còn ở nhiều vùng miền của tổ quốc. Hiện Hòa thượng Thích Đức Thanh đang là Trụ trì chùa Báo Quốc.

Chùa Báo Quốc được xây dựng trên khuôn viên rộng rãi tới 8000m2. Phía ngoài cùng là cổng tam quan cổ kính và đồ sộ. Đi vào trong, du khách sẽ gặp sân vườn trồng nhiều cây cối, tạo cảnh quan tươi mát và yên tĩnh cho chùa. Kiến trúc chùa Báo Quốc mang nhiều nét đặc sắc và riêng biệt. Khu vực Chính Điện của chùa được xây dựng thành 3 gian 2 chái mang những nét trang trí công phu và độc đáo. Vách tường, trụ cột có hoa văn tạo nên từ những mảnh sành hoặc hình rồng uy nghi. Ở bên trong chính điện là nơi thờ cúng trang nghiêm, thanh tịnh. Ở khuôn viên của chùa Báo Quốc có tượng đài Quan Thế Âm Bồ Tát, phía bên trái là khu tháp Thổ và tháp Ngài Giác Phong cao 3,3m được xây dựng từ năm 1714.

Tham quan chùa Báo Quốc Huế, du khách sẽ được nghe câu chuyện về giếng Hàm Long với nhiều tình tiết hấp dẫn. Giếng Hàm Long sâu khoảng 5 đến 6m, nước ngọt và tinh thiết vô cùng. Giếng nằm phía Bắc ngôi chùa, ngay dưới chân đồi Hàm Long, xuất hiện từ thời khai sơn khoảng năm 1674. Ở giếng có một mạch nước phun ra tựa như vòi rồng. Sau này, nước giếng Hàm Long dùng để tiến dâng lên các Chúa, người dân không ai phép sử dụng. Do đó, giếng Hàm Long trở thành một giếng cấm, giếng thiêng trong truyền thuyết.

Lại có một ý kiến khác cho rằng giếng Hàm Long gắn với chùa Báo Quốc được xây dựng từ thế kỷ XVII. Khi Thiền sư Giác Phong khát nước bèn đào một cái giếng ở dưới chân núi. Lúc bắt đầu đào được ba lát đất thì có mạch nước trong vắt phun lên tựa như miệng rồng. Dòng nước ngon ngọt và mát lạnh, rửa mặt xong sẽ cảm thấy khoan khoái, tràn đầy sinh lực. Từ đó về sau, giếng nước được đặt tên là giếng Hàm Long.

Chùa Báo Quốc ngày nay không chỉ là nơi thờ tự linh thiêng ở xứ Huế mà còn gắn với nhiều câu chuyện ly kỳ, cuốn hút rất nhiều du khách đến tham quan và khám phá. Nếu bạn đang có kế hoạch đến Huế thì đừng quên ghé thăm chùa Báo Quốc.