Nằm cách thủ đô Hà Nội khoảng 85 km về phía Tây Bắc, khu danh thắng Tây Thiên (thuộc xã Đại Đình, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc) là một quần thể văn hóa du lịch tổng hợp đã được Thủ tướng Chính phủ Quyết định xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt.

Khu danh thắng Tây Thiên tọa lạc trên vùng rừng nguyên sinh Tam Đảo, xung quanh được bao phủ bởi hệ thực vật phong phú. Cảnh vật nơi đây vừa hùng vĩ hiểm trở, vừa thơ mộng trữ tình. Men theo con đường quanh co lên đền Thượng là những khe suối nước chảy róc rách, hai bên đường đi là cây cối um tùm, danh hoa đua thắm, gió đưa thoang thoảng mùi hương.

Điểm dừng chân đầu tiên của du khách là đền Trình, nơi cửa ngõ mở đầu cho hệ thống các di tích trong quần thể danh thắng Tây Thiên. Đền là nơi khách hành hương làm lễ “trình” trước khi bước vào cuộc hành trình Tây Thiên của mình.

"Cây đa ngàn năm tuổi sừng sững bên sân đền Trình"

Sau khi dâng lễ tại đền Trình, để có thể tiết kiệm thời gian cho chuyến du lịch đến Tây Thiên, lại vừa được ngắm khung cảnh núi rừng một cách chân thực, du khách cóthể bắt đầu chuyến leo núi vào buổi sáng. Men theo con đường nhỏ dọc khe suối, du khách sẽ thỏa sức ngắm cảnh núi rừng Tây Thiên chìm trong sương sớm.

Giữa núi rừng nguyên sơ, du khách chốc chốc lại gặp những ngôi Cổ tự, Thảo am Tịnh thất cheo leo trên độ cao ngút ngàn. Xa xa, dòng Thác Bạc trắng xóa như dải lụa vắt mình thả xuống từ trời cao xanh thẳm, tạo nên một bầu không khí thanh bình.

Sau 2 giờ đi đường dốc núi, bạn sẽ được khám phá những quần thể công trình đền chùa đặc sắc gồm các đền: Đền Cô Chín, đền Cô Bé, Tam tòa Thánh Mẫu, đền Quan, tịnh thất Tây Thiên, đền Thượng…

Đền Thượng nơi đây thờ Quốc Mẫu Lăng Thị Tiêu. Bà vốn sinh trưởng trong một gia đình bộ chủ (tộc trưởng) ở trang Đông Lộ, động Tam Dương xưa (nay là xã Đại Đình, huyện Tam Đảo). Bà nổi tiếng về sắc đẹp, tài năng và đức hạnh. Khi Hùng Chiêu Vương kinh lý đến vùng này, ngài đã có duyên được gặp bà, đưa về cung lập làm chính phi. Bà có công giúp vua Hùng đánh đuổi giặc ngoại xâm. Sau khi qua đời, bà thường hiển linh giúp các vua Hùng đánh giặc giữ nước, các triều vua Hùng sau phong bà làm Tam Đảo sơn trụ Quốc Mẫu Đại Vương.

Hàng năm cứ vào 15 tháng 2 Âm lịch (tương truyền ngày quốc mẫu hóa về trời), nơi đây lại diễn ra lễ hội quy mô, thu hút hàng nghìn lượt khách du lịch.

Đền thờ Quốc Mẫu Tây Thiên

Đền thờ Quốc mẫu Tây Thiên tọa lạc ở lưng chừng ngọn Thạch Bàn trong dãy Tam Đảo hùng vĩ, nơi đây là hành cung chính thờ Quốc Mẫu Lăng Thị Tiêu – vị thần chủ của núi Tam Đảo; đây cũng là ngôi đền có vị trí cao nhất trong hệ thống các đền thờ Quốc Mẫu Tây Thiên.

Những công trình đền chùa ẩn hiện trong sương mù nơi núi rừng Tây Thiên

Sau khi làm lễ và vãn cảnh, du khách có thể đi cáp treo xuống để ngắm nhìn toàn cảnh Tây Thiên ở một góc nhìn khác.

Hệ thống cáp treo Tây Thiên mang đến cho du khách cảm giác thú vị

Dòng thác bạc trắng xóa như một dải lụa nhìn từ cáp treo

Những chùm hoa bướm trắng nổi bật trền nền xanh của cây rừng.