Lăng, mộ và miếu thờ Đặng Hữu Phổ

Lăng, mộ và miếu thờ Đặng Hữu Phổ tọa lạc tại làng Bác Vọng, xã Quảng Phú, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. Ông sinh ngày 29/9 năm Giáp Dần, Tự Đức thứ 7 (tức ngày 19/1/1854) tại làng Bác Vọng. Con trai trưởng của hai vợ chồng Phò mã Đặng Huy Cát và Công chúa Tĩnh Hoà (con gái thứ 34 của vua Minh Mạng). Năm 24 tuổi ông thi đỗ cử nhân khoa Mậu Dần (1878) được bổ chức Thị Độc học sĩ Viện Hàn Lâm (Triều Nguyễn).

Thời kỳ Đặng Hữu Phổ làm quan là thời kỳ mà chủ quyền của nước ta đã và đang dần mất hết vào tay thực dân Pháp. Không thể chịu mãi cảnh lăng nhục và ngạo mạn quá đáng của thực dân Pháp, phe chủ chiến của Tôn Thất Thuyết, Nguyễn Văn Tường tích cực chuẩn bị lực lượng và cơ sở vật chất để quyết chiến với giặc. Cha con Đặng Huy Cát - Đặng Hữu Phổ được Tôn Thất Thuyết giao nhiệm vụ chiêu mộ nghĩa sĩ, lập đội quân Đoàn kiệt ở ngoại thành Huế để ứng chiến.

Đêm mồng 4, rạng mồng 5/7/1885, khi Tôn Thất Thuyết đang chỉ huy cuộc tập kích quân Pháp ở Huế, thì Đặng Hữu Phổ cùng cha cũng lãnh đạo đội Đoàn kiệt đánh vào huyện nha Quảng Điền. Cuộc khởi nghĩa của phe chủ chiến thất bại, vua Hàm Nghi xuất bôn. Trận chiến của cha con họ Đặng cũng bất thành, cả hai ông đều bị giặc bắt. Triều đình Ðồng Khánh và thực dân Pháp cố dụ hàng để lung lạc sĩ phu và nhân dân, nhưng không được. Cuối cùng, chúng đem cha con ông ra xử tử. Đặng Hữu Phổ đã khẳng khái nhận hết mọi trách nhiệm, gánh tội thay cha mình. Ông bị khép án tử. Đặng Huy Cát bị án trảm giam hậu. Giặc còn hèn hạ sai người đến đốt nhà của cha con ông, khiến kho sách “Đặng gia tàng thư” bị cháy rụi.

Ngày 20 tháng 7 năm Ất Dậu (29/8/1885) Đặng Hữu Phổ thọ hình tại bến đò Quai Vạc bên dòng Bồ giang quê ông. Trước khi đền nợ nước, ông có làm bài thơ “Lâm hình thời tác” còn truyền cho đến bây giờ. Tương truyền có mặt tại pháp trường, chứng kiến cái chết bi hùng của chủ tướng, hai người lính hầu của ông đã quá đau lòng hộc máu và chết theo chủ.

Đặng Hữu Phổ được an táng cạnh mẹ ông ở xứ Cồn Căng - làng Bác Vọng, cách nơi ông thọ hình khoảng 1 km về phía đông. Ngay tại nơi Đặng Hữu Phổ xả thân đền nợ nước, nhân dân đã kính cẩn dựng ngôi miếu thờ thay nhau khói hương sóc vọng. Khu lăng mộ và miếu thờ được Bộ VHTT, nay là Bộ VH-TT&DL, xếp hạng di tích cấp Quốc gia vào tháng 1/2001.

Trải qua bao thời gian và những biến cố bi hùng của lịch sử, nhưng khu di tích lăng mộ và miếu thờ nghĩa sĩ Cần Vương Đặng Hữu Phổ được các thế hệ con cháu và nhân dân địa phương bảo vệ. Đó chính là niềm tự hào, thành kính, trân trọng của các thế hệ con em nhân dân làng Bác Vọng đối với một người con trung nghĩa, đã không tiếc tuổi thanh xuân của mình, từ bỏ mọi vinh hoa phú quý, mọi cám dỗ vật chất đời thường, để chọn lấy cái chết vì nước, vì nhà.

Đang tải...
Đang mở cửa • Mở cửa 24h

Chứng nhận: Di sản văn hóa cấp Quốc gia

Nhóm tài nguyên: Di Tích, Lịch Sử, Văn Hoá
Địa chỉ: làng Bác Vọng, xã Quảng Phú, Quảng Điền, Thừa Thiên Huế

Đánh giá

0
0 đánh giá
Tuyệt vời
0
Rất tốt
0
Tạm được
0
Không thích
0
Tồi tệ
0

Báo chí